Czas na czytanie: „Mroczne sąsiedztwo: Zew” Holly Black, Ted Naifeh

Czy to możliwe, że niepokojąco mroczny świat elfów spod pióra Holly Black może być jeszcze bardziej nieprzystępny i złowrogi? A jednak! W duecie z ponurymi, gotyckimi kreacjami bohaterów, jakie stworzył Ted Neith, powstała powieść graficzna tak czarowna, jak przerażająca. I jednocześnie tak intrygująca, ze nie sposób się oderwać. Chyba właśnie tak elfy działają na ludzi.

Rue Silver stara się być dość wyluzowaną nastolatką i nie dopuszczać do siebie żadnych emocji. Nawet kiedy jej matka znika po domowej awanturze, a ojciec zostaje oskarżony o morderstwo jednej ze swoich studentek. Nawet, kiedy Rue zaczyna kątem oka widzieć dziwne rzeczy, na które jej znajomi pozostają zupełnie obojętni. Ale coraz bardziej oniryczna rzeczywistość nie da się dłużej ignorować, kiedy na scenę wkroczy rodzina, której Rue wcześniej nie znała, a która ma wobec niej, jak i wobec całego miasta jasno określone i raczej niecne plany.

Drapieżna kreska, obskurne ruiny, podejrzane imprezy, przerażające stwory czające się za każdym rogiem i bluszcz porastający wszystko w zastraszającym tempie – złowrogo milczący triumfator w romantycznym sporze natury z kulturą. Jest klimat.

I jak na początku miałam wrażenie, że się nie przekonam, bo to jednak nie do końca moja estetyka, tak teraz żałuję, że nie mam pod ręką od razu drugiego tomu!

Holly Black, Ted Naifeh, Mroczne sąsiedztwo: Zew, Warszawa: Wydawnictwo Jaguar, 2023, 124 s.

Recenzja powstała w ramach współpracy barterowej z Wydawnictwem Jaguar.

Czas na czytanie: „Żelazna kraina” Holly Black

Poprzedni tom – „Serce Trolla” – nieszczególnie przypadł mi do gustu i czułam się trochę zniechęcona, szczególnie, że pierwsza elfia trylogia Holly Black to jednak jeszcze nie ta jakość, którą osiągnęła lata później w serii o Okrutnym Księciu. Dałam jednak szansę „Żelaznej Krainie” i bardzo dobrze, bo zdecydowanie było warto.

W ostatnim tomie „Elfów Ziemi i Powietrza” wracamy do historii Roibena i Kaye. I chociaż, jak już sam tytuł nam to sugeruje, spora część akcji dzieje się w świecie ludzi, to jednak groza i czar elfowych dworów pojawia się tu w całkiem sporej dawce. Wraz z nie do końca świadomą praw rządzących elfowym ludkiem Kaye odwiedzimy cny Dwór Kwiatów i niecny Dwór Termitów, będziemy świadkami pojedynków na śmierć i życie, zostaniemy wpleceni w intrygę mającą na celu przejęcie korony i będziemy sobie łamać głowę elfowymi zagadkami. Czeka nas spora dawka złamanego serca, rola przynęty i porywacza, karkołomne pościgi, beznadziejne układy i bezradność wobec nieludzkiego okrucieństwa.

Akcja okazała się zdecydowanie bardziej wciągająca (znów wróciłam do czasów pożerania książek Holly Black jednego wieczora), a bohaterowie mniej męczący, niż w poprzednim tomie.

Nie znaczy to jednak, że można odpuścić sobie bardziej ludzkie w swych słabościach i nie tak porywające „Serce Trolla” i przeskoczyć od razu do „Żelaznej Krainy”, bo będziemy mieli wyrwę w całej historii. Szczególnie, że choć Ravus, Val i David dostają tutaj bardzo marginalne role, to Louis staje się całkiem znaczącą postacią. A i sytuacja zamieszkujących Nowy York elfów na wygnaniu nie jest bez znaczenia dla całej fabuły, warto więc wcześniej się z nią zapoznać.

Hitoria zostaje zakończona krótkim opowiadaniem z perspektywy Lutie-loo będącym zapowiedzią „Okrutnego Księcia”. Zawitamy więc na moment na Najwyższy Dwór i spotkamy tam Cardana, Nerissę, Balekina i Daina.

Holly Black, Zła królowa, Warszawa: Wydawnictwo Jaguar, 2020, 352 s.

Recenzja powstała dzięki uprzejmości Wydawnictwa Jaguar.

Czas na czytanie: „Serce trolla” Holly Black

Kiedy nastoletnia Val zostaje zdradzona przez najbliższych w wyjątkowo paskudy sposób, obraca się na pięcie, wychodzi z domu, wsiada do pociągu i pozwala pożreć się demonom wielkiego miasta. Już drugiego dnia na gigancie przyłącza się do grupki młodych bezdomnych koczujących na zamkniętej stacji metra. Szybko orientuje się, że towar, którym dilują nowi znajomi jest nie do końca z tego świata, jednak by w to uwierzyć, musi zobaczyć dowód na własne oczy. Czy istnieje łatwiejsza droga by wpakować się w kłopoty? Nadnaturalne kłopoty, o tym warto wspomnieć.

Chociaż sama książka nie jest długa, i jak zwykle czytało mi się błyskawicznie, ze wszystkich książek Holly Black, które dotychczas czytałam, ta podobała mi się najmniej. Z dwóch powodów.

Przede wszystkim u tej autorki najbardziej ze wszystkiego uwielbiam magiczną niesamowitość krainy elfów, z otumaniającą i niepokojącą siłą przyrody na czele. A tu kicha – cała akcja powieści toczy się w pełnym żelaza Nowym Jorku i tylko na kilka chwil przyjdzie nam zawitać na Dwór Termitów pod cmentarnym pagórkiem. Więc pod tym względem rozczarowanko.

Drugim zgrzytem jest moja nieco absurdalna obrzydliwość względem żył i igieł. Jest mi słabo na sam dźwięk tych słów, a kiedy występują w parze to już w ogóle mogiła. A to jest książka o narkomanii. Z pięknymi, plastycznymi opisami. Musiałam wyglądać bardzo zabawnie podczas lektury.

Czuć też trochę, że to jedna z pierwszych książek Holly Black – już orbitująca wokół tematyki, która niemal dekadę później znajdzie rozwinięcie w „Okrutnym księciu” i zdobędzie serca fanów, ale jeszcze sprzed ukształtowania charakterystycznego dla niej stylu. Niemniej jednak jest to historia warta uwagi – z jednej strony bardzo lekka do czytania, „na jeden wieczór” (chyba, że ktoś jest równie obrzydliwy jak ja), z drugiej porusza poważną tematykę zagubienia, bezsilności, utraty kontroli nad swoim życiem, opierania się uzależnieniu, odpowiedzialności i podejmowaniu walki o siebie i o to, co dla nas ważne. Z trzeciej zaś ciekawa wersja świata przedstawionego, gdzie elfowa potworna niesamowitość przenika do świata rzeczywistego, a zwykły człowiek nie zdaje sobie sprawy z niebezpieczeństwa czyhającego na niego właściwie na każdym kroku.

Czy brak odpowiedzialności faktycznie jest tożsamy z wolnością?

Podobnie, jak reszta elfowej serii wydawanej przez Wydawnictwo Jaguar, doczekała się świetnej szaty graficznej, szczególnie w zestawieniu z pierwszym polskim wydaniem z 2007 roku („Waleczna”, wydawnictwo Dolnośląskie).

Holly Black, Serce Trolla, Warszawa: Wydawnictwo Jaguar, 2021, 288 s.

Recenzja powstała dzięki uprzejmości Wydawnictwa Jaguar.

Czas na czytanie: „Dlaczego król elfów nie znosił baśni”, Holly Black

Ta niedługa historia poboczna dzieje się po wydarzeniach z „Królowej niczego”. Cardan towarzyszy Jude podczas wycieczki do świata śmiertelników. Dawny zleceniodawca obecnej Najwyższej Królowej prosić Dwór o pomoc – na jego ziemie sprowadził się potwór, który beztrosko przerabia kości swych ofiar na mąkę chlebową. Okazuje się, że rzeczona trollowa wiedźma to ktoś, kogo książę zna od wczesnego dzieciństwa. A to budzi wspomnienia. I popycha do podejmowania nierozsądnych kroków.

„Jednak zanim złu zostanie wymierzona przykładna kara, powiedzcie przecie, czyż nie zło jest najpiękniejsze na świecie?”

Otrzymujemy więc garść opowieści w opowieści w opowieści. Czyli w sumie opowieść do sześcianu. Będziemy mieli szansę przyjrzeć się dzieciństwu Cardana z jego własnej perspektywy i dowiedzieć się jakie wydarzenia ukształtowały jego uroczą osobowość. Wraz z nim usłyszymy też baśń, która dojrzewa i zmienia się wraz ze słuchającym. I z intencjami opowiadającego.

„Chłopcy się zmieniają. (…) Baśnie również”.

Chociaż to książka do pochłonięcia w jeden wieczór, piękna oprawa graficzna i bogactwo klimatycznych ilustracji Roviny Cai czyni z niej prawdziwą gratkę dla fana Holly Black. Jeśli macie takiego w swoim otoczeniu, to już nie musicie martwić się o pomysł na prezent. W końcu trudno o lepszy czas na zagłębienie się w świat baśni, niż długie i ponure jesienno-zimowe wieczory. Ponura i jednocześnie piękna baśń prosto z czarownie mrocznego świata elfów będzie pasować idealnie.

Jedyny drobny zgrzyt to format wydania. Nie przepadam, kiedy jedna część serii odstaje wielkością od pozostałych tomów, psuje mi to koncepcję ustawiania na półce.

„- Nie wolno zjadać kawałka pieroga i potem go odkładać – poucza go Dąb. – To obrzydliwe.

Cardan z satysfakcją stwierdza, że zło ma wiele imion, a on zna je wszystkie”.

Holly Black, Dlaczego król elfów nie znosił baśni, Warszawa: Wydawnictwo Jaguar, 2020, 192 s.

Recenzja powstała dzięki uprzejmości Wydawnictwa Jaguar.

Czas na czytanie: „Zła królowa” Holly Black

Dopiero po przeczytaniu książki odkryłam, że to właśnie ten tytuł jest debiutem Holly Black i to od niej właściwie zaczyna się opowieść o niesamowitych elfach. Sama zaczynałam ta przygodę od trylogii „Okrutnego księcia” i może dlatego wyszłam z założenia, że kolejna seria jest poboczną, poświęconą historii jednego z mniej istotnych bohaterów. A to właśnie od tej historii wszystko się zaczęło.

Okazuje się, że trylogia „Elfy Ziemi i Powietrza” powstała na początku lat 2000 i była już wydana w Polsce przez wydawnictwo Dolnośląskie jako „Nowoczesna baśń” („Modern Faerie Tales”), której pierwsza część to „Danina”, co jest może nieco bardziej dosłownym tłumaczeniem tytułu.

W przeciwieństwie do serii „Okrutnego księcia”, w „Złej królowej” niewiele było niesamowitości natury, która tak mnie urzekła. Nic w tym jednak dziwnego, bo i akcja toczy się przede wszystkim po Żelaznej Stronie Świata, gdzie żyją ludzie. I albo zdążyłam się trochę odzwyczaić od tego klimatu, albo akurat jest sprzyjająca aura, ale mam wrażenie, że w tej części było całkiem sporo horroru.

Nastoletnia Kaye nie ma swojego miejsca w świecie – razem goniącą za muzyczną karierą matką tuła się po barach i knajpach wielkiego miasta szykując i sprzątając po kolejnych koncertach, co łączy z pracą w fastfoodowej smażalni kurczaków. Kiedy w wyniku dziwnego splotu wypadków muszą wrócić do mieściny, w której bohaterka spędziła dzieciństwo, wracają do niej maleńcy przyjaciele z dzieciństwa, o dziwo ani trochę nie zmyśleni. Pomoc rannemu nieznajomemu o spiczastych uszach w deszczowym lesie przyciągnie do Kaye sporo kłopotów, wciągnie w intrygę na samym szczycie i pomoże odkryć niespodziewaną prawdę o sobie samej. Ale któż oparłby się czarownemu światu elfów, szczególnie, jeśli jest świadom jego istnienia od wczesnego dzieciństwa?

Jako, że to uniwersum i rządzące nim prawa były mi już znane (trochę od niechronologicznej strony, ale to w sumie nic nie szkodzi), książkę czytało mi się świetnie, a wykreowany świat wciągnął mnie od pierwszych stron. Idealnie sprawdziła się na jeden z pierwszych prawdziwie zimnych i nieprzyjemnych jesiennych wieczorów.

No i bardzo się cieszę, że utrzymano tą samą szatę graficzną. Zawsze bardzo mi się podobała, ale w porównaniu z okładkami sprzed 15 lat robi piorunujące wrażenie.  

Holly Black, Zła królowa, Warszawa: Wydawnictwo Jaguar, 2020, 304 s.

Recenzja powstała dzięki uprzejmości Wydawnictwa Jaguar.

Czas na czytanie: „Las na granicy światów” Holly Black

„Las na granicy światów” to w sumie prequel trylogii o złym księciu, jednak jej znajomość nie jest niezbędna. To odrębna historia Severtina i Króla Olch, a także miecza, który stanie się później orężęm w ostatecznym rozwiązaniu problemów Jude – wytęskniony powrót do dzikiego i okrutnego świata elfów dla fanów serii, ale równie dobrze sprawdzi się jako pierwszy kontakt z tym uniwersum.

Pewnie trudno będzie w to uwierzyć, ale ta książka jest jeszcze bardziej baśniowa. Opowieść o rycerzach przestrzegających kodeksu honorowego, o śpiącym księciu w szklanej trumnie, magicznych darach, sile muzyki, samotnych dzieciach stających do walki ze złem, legendarnych orężach i miłości jak z kart baśni. Właściwie ta przygoda równie dobrze mogłaby być opowieścią na dobranoc dla mieszkańców świata elfów. Bo oba te światy w żadnym innym miejscu nie łączą się ze sobą tak ściśle, jak w Fairfold.

Ben i Hazel, niedopilnowane dzieci wyzwolonych artystów, od małego kręcą się po przydomowym lesie. I od małego są świadomi czających się w nim niebezpieczeństw –ciągłej obecności śmiertelnie groźnych, bezlitosnych elfów, zarówno tych czarownie pięknych wysokiego rodu, jak i szkaradne potwory żywcem wyjęte z najbardziej mrocznych ludowych podań. Jedne bardziej niebezpieczne od drugich. Las ma jednak jeszcze jedną, znacznie bardziej romantyczną tajemnicę i atrakcję turystyczną w jednym – szklaną trumnę z zatopionym w wiecznym śnie rogatym młodzieńcem. Księciem z baśni i głównym bohaterem zabaw i fantazji rodzeństwa. Hazel marzy o byciu rycerzem, Ben kocha muzykę, obydwoje tęsknią do baśniowej miłości. Tylko czy gdyby książę został uwolniony ze swojej pułapki, spełniłby ich oczekiwania?

Jestem jak najbardziej usatysfakcjonowana, bo dostałam bardzo dużą dawkę tego, za co pokochałam Holly Black – nieokiełznaną, piękną i przerażającą siłę natury pełznącą po ścianach miękkość mchu i jego słodki, duszący, nieco gnilny zapach (mam wrażenie, że ten wręcz wychodzi z jej książek). Szczególnie, że inwazyjny rozkwit roślinności został potraktowany jako broń i zwiastun najstraszniejszej potwory z samego serca lasu. Potwory, która wypełzła z jego czeluści i, pogrążona we własnej rozpaczy, terroryzuje miasto.

Holly Black, Las na granicy światów, Warszawa: Wydawnictwo Jaguar 2020, 328 s.

Recenzja powstała dzięki uprzejmości Wydawnictwa Jaguar.

Czas na czytanie: „Zagubione siostry” Holly Black

„Zagubione siostry” to niewielki objętościowo dodatek do trylogii „Okrutnego księcia”. Ma formę zbliżoną do listu z przeprosinami i ofiaruje czytelnikom nową perspektywę, bo jego autorką jest Taryn. Bohaterka opisuje w niej historię swojego zakochania i romansu z Lokim dając się trochę lepiej poznać i tłumacząc motywy swojego postępowania. Rzuca też odrobinę światła na wredne zachowanie „bandy Cardana” wobec Jude w pierwszym tomie.

Ze względu na krótką formę i skupienie na uczuciach, zabrakło mi trochę tego, co w tej serii uwiodło mnie najbardziej – rozbuchanego świata elfów pełnego odurzającego piękna i szokującej bezwzględności. Świetnie ma się za to baśniowość, dodatkowo tu podkreślona i okrucieństwo – zarówno fizyczne, jak i psychiczne – a tego w tym świecie zabraknąć przecież nie może.

Świetnie sprawdzi się jako szybkie przypomnienie pierwszego tomu, kiedy po dłuższej przerwie zapragniemy sięgnąć po kolejne części cyklu. Warto poświęcić godzinkę na tego rodzaju streszczenie jednego z ważniejszych wątków.

Książka została wydana wyłącznie jako e-book i niestety nie jest dostępna (a przynajmniej nie była na stronie Empiku) jako pdf – możemy wybierać między formatami MOBI i EPUB. Dużym plusem jest cena, bo można ją kupić za mniej, niż 5 zł.

Holly Black, Zagubione siostry, Warszawa: Wydawnictwo Jaguar, 2020, 98 s.

Czas na czytanie: „Królowa niczego” Holly Black

Lubię to, fajnie się skończyło! – jeśli to spojler, to przepraszam. Postaram się powiedzieć jak najwięcej zdradzając jak najmniej.

W ostatniej części trylogii jest co prawda mniej hipnotyzujących opisów elfowego świata, które mnie tak urzekły – przede wszystkim dlatego, że część akcji przeniosła się do krainy ludzi, a część na mroźną północ, gdzie o rozbuchaną, nieco nadgnitą przyrodę nieco trudniej, ale wszystko nadrabiają spiski, niecne plany i niespodziewane zwroty akcji.

Madok, zbuntowany dowódca armii, nie przebiera w środkach – zrobi wszystko, by obalić Cardana i zdobyć koronę. A jeśli przy okazji wywoła wojnę domową, to w sumie nawet lepiej, w końcu czerwone kaptury kochają przelew krwi i bitewny szał. I zjadać pokonanych przeciwników też. Tych kreatur poznamy więcej, więc fani brutalnej makabry z pewnością będą zadowoleni. Podobnie jak wielbiciele wielopoziomowych intryg, bo podstępy, zagadki i knowania towarzyszą elfom na każdym kroku. Czy Jude zdoła przejrzeć je wszystkie? I czy sprawi, że jej stanowisko faktycznie będzie coś znaczyć? A może popełni kolejny błąd, by stać się marionetką w dłoniach tych bezdusznych istot, albo pośmiewiskiem i krótką rozrywką w ich nieśmiertelnym życiu?

Będą wygnania, porwania, zabójstwa, niespodziewane ciąże, bitwy, podstępy, łamigłówki, biesiady, dochodzenia, elementy chrystologiczne/kanibalistyczne, wyroki, przewroty i romanse. Nawet pizza będzie.

Ta seria zrobiła na mnie piorunujące wrażenie jeszcze pod jednym aspektem – jest pełna silnych, świetnie skonstruowanych postaci kobiecych. Nigdy nie ukrywałam, że nie przepadam za babeczkami w literaturze, z mało którą potrafię się utożsamić, jeszcze mniej wzbudza moją sympatię. A w trylogii o okrutnym księciu co kobieta, to świetna postać. I nie ważne, czy mówimy tu o śmiertelniczce z przerostem ambicji wydrapującej sobie szacunek pazurami, jej wiarołomnej siostrze (o tak, Taryn też bardzo zyskała w moich oczach w tej części), jej beztroskiej siostrze, a nawet nieświadomej istnienia magii dziewczynie siostry, nie dającej sobie w kaszę dmuchać służącej, nieszczęśliwie zakochanym szpiegu, wrednej antagonistce i konkurentce o serca króla, zimnej macosze, czy wyjętej spod prawa dowódczyni wojsk – mają swoje wady i zalety, słabości i atuty, ale każda babeczka, to żelazny charakter i po prostu nie sposób ich wszystkich nie polubić. To chyba faktycznie jakieś czary.

Z pewnością sięgnę po inne tytuły autorki – muszę się dowiedzieć, czy to specyfika tego świata, czy Holly Black po prostu czaruje słowem.

Holly Black, Zły król, Warszawa: Wydawnictwo Jaguar, 2019, 392 s.

Recenzja powstała dzięki uprzejmości Wydawnictwa Jaguar.

Czas na czytanie: „Zły król” Holly Black

Pierwszą trylogii cyklu czytałam ponad rok temu i prawdę mówiąc nie do końca pamiętałam fabułę. Natomiast tym, co na dobre zapisało się w mojej pamięci i co jednocześnie zrobiło na mnie największe wrażenie, jest klimat stworzonego przez autorkę świata elfów. Świata czarownego, dusząco wilgotnego, pełnego niebezpieczeństw i bezwzględnego zarówno dzikością natury, jak i pełnym zepsucia okrucieństwem jego mieszkańców. Cudownie, że drugi tom nie tylko utrzymuje, ale nawet wzmaga atmosferę pierwszego – bo i poszerza baśniową krainę o śmiertelnie lodowate Królestwo Toni.

„Władzę znacznie łatwiej jest zdobyć, niż ją utrzymać”.

Szczególnie, kiedy nie możesz zaufać nikomu, a każdy tylko czeka, by wbić ci nóż w plecy. A potem wbić jeszcze raz, tak dla pewności. I kiedy tak łatwo pogubić się we własnej potrzebie kontrolowania wszystkich i wszystkiego wokół.

Nie zabraknie tu pałacowych spisków, najbardziej nawet bolesnych i podstępnych zdrad, hedonistycznych biesiad, skomplikowanej polityki, heroicznych pojedynków, wysokiego ryzyka publicznego blamażu, pogoni za uczuciami i złamanych serc. Ot, dzień jak co dzień, jeśli tylko żyjesz w tak potwornym miejscu, jak bezduszna kraina elfów. Nie sposób zazdrościć nawet samym elfom, nie wspominając nawet o śmiertelnikach. Jude świetnie sobie radzi w całej tej dworskiej żonglerce sprawowania władzy nad nieprzewidywalnym, ale jej upór i przywiązanie do tego świata z każdą stroną zdumiewają mnie na nowo. Cóż, może to jest właśnie bohaterstwo? Chociaż bardziej chyba syndrom sztokholmski.

Zdecydowanie najbardziej pozytywnym zaskoczeniem tej części jest Cardan, który bardzo zyskał w moich oczach, kiedy tylko przez chwilę musiał zacząć sam się sobą zajmować. I chociaż pod względem romansowym wciąż pozostawia co nieco do życzenia (a może po prostu drażni mnie, że Jude jednak nie jest w stanie radzić sobie ze wszystkim?), to jednak największym rozczarowaniem okazał się wątek zdrady – widać coś zawsze musi być tendencyjne i przewidywalne.

Po raz kolejny jestem pod wrażeniem tego, jak lekko o szybko minęła mi lektura, najwyraźniej książki tej autorki faktycznie czyta się jednym tchem. A ręka sama wyciąga się po kolejny tom.

Holly Black, Zły król, Warszawa: Wydawnictwo Jaguar, 2019, 392 s.

~ Książkę przeczytałam w ramach wyzwania WyPożyczone 2020 ~