„Polki stają się coraz bardziej wymagające wobec partnerów, werbalizują swoje potrzeby, chcą czerpać z życia seksualnego pełną satysfakcję. Fantazje pozwalają im na wprowadzenie się w stan podniecenia seksualnego bez uwzględnienia wpajanych przez modele wychowawcze zahamowań seksualnych. Jeżeli kobieta docenia własną atrakcyjność fizyczną, powinna również doceniać własny umysł, który jest równie jak ciało zdolny do kreowania przyjemności seksualnej.”
„Chciałabym, chciała…” to książka napisana przez dwoje seksuologów, którzy obrali sobie za cel „odczarowanie” kobiecych fantazji, które wciąż pozostają ukryte w sferze tabu i zawstydzenia.
W latach 2007-2012 w radiu Tok FM Andrzej Depko oraz Ewa Wanat prowadzili audycję „Kochaj się długo i zdrowo”. W odpowiedzi na wygłoszoną w owym programie prośbę niemal trzysta kobiet zdecydowało się wysłać opisy swoich intymnych fantazji dla celów badawczych. I to właśnie z nadesłanych przez Polki tekstów powstała ta książka.
Nadesłane fantazje pogrupowane zostały na 10 kategorii zgodnie ze… skalą Beauforta (:D), gdzie rolę podmuchów wiatru pełnią śmiałość opisu i intensywność doznań. Każdy „stopień fantazji” zakończony jest krótką rozmową autorów, gdzie pytania i odpowiedzi skupiają się na najczęściej poruszanych w fantazjach tematach. Te małe podsumowania pomagają w uporządkowaniu licznych, chaotycznych czasem wypowiedzi, wyjaśniają wątpliwości i oswajają lęki.
Autorzy stawiają sobie za cel przekonać czytelnika, iż fantazje seksualne to zupełnie naturalny i całkowicie normalny fenomen psychiki, są jednym z elementów składających się na ludzką seksualność. Lektura ta, ma w założeniu stać się inspiracją do odkrywania przez kobiety własnych fantazji i ożywiania wyobrażeń. Dla mężczyzn natomiast ma być źródłem wiedzy o „intrygującej odmienności seksualnej kobiet”.
Seksuolodzy nie próbują tłumaczyć, „okiełznać” przesłanych do nich fantazji. Zostawiają je takimi, jakimi są w przekonaniu, że kobieca „seksualność sama się obroni” i nakładanie na nią kagańca męskiej narracji jest zupełnie zbędne. Interpretacja owych opisów zostaje zatem pozostawiona wyłącznie w gestii (i woli) czytelnika.
„Lektura tej książki uprawnia nas jedynie do otwartej dyskusji na temat wyobraźni erotycznej Polek.”
Szczególnie, że próby interpretacji samych, wyjętych z kontekstu fantazji, bez znajomości biografii i doświadczeń seksualnych danej osoby byłaby bezużyteczna i mijałaby się z celem.
Nikt tu zatem nikogo nie ocenia, nie poucza. Lektura ma jednak w pewien sposób charakter edukacyjny – rozwiewa wątpliwości i pozwala na skonfrontowanie własnych wyobrażeń z fantazjami innych, zupełnie anonimowych kobiet.
„Osobowość człowieka powstaje bowiem w wyniku oddziaływania na mechanizmy biologiczne bodźców społeczno-kulturowych zgodnych z tradycjami kulturowymi, w których człowiek się wychowuje i w których funkcjonuje.”
Tłumaczy zahamowania psychiczne wpojone w procesie socjalizacji seksualności i tradycje kulturowe oraz wzorce zachowań odmienne dla obu płci (gdzie tak naprawdę kobiecie niewiele wolno), dzięki czemu łatwiej umiejscowić postrzeganie seksualności w kontekście społecznym i kulturowym. Wyjaśnia różnice między wyobraźnią kobiety i mężczyzny, odmienność ich sposobów postrzegania i odczuwania.
„Jedną z cech charakterystycznych odróżniających fantazje erotyczne kobiet od męskich jest ich koncentracja na emocjonalnej bliskości i zażyłości z osobą z fantazji.”
I co najważniejsze – autorzy robią to wszystko z całkowicie zrozumiały sposób. Spotkałam się kiedyś z opinią, że jeżeli nie potrafisz czegoś wyjaśnić wystarczająco prosto i jasno, to znaczy, ze sam nie do końca to rozumiesz. A Depko rozumie ;) Nie chowa się za medycznym żargonem i mądrze brzmiącymi definicjami, swobodnie korzysta truizmu mówiącego, że czasami to najprostsze porównania są tymi najlepszymi. Mówi o ludziach i do ludzi.
„Przypomina mi się, jak Shrek rozmawiał z osłem i tłumaczył mu, że ogry mają warstwy. Nasza seksualność też je ma. Co więcej, one ulegają modyfikacjom, a rola terapeuty jest docierać do wszystkich warstw, ale jak archeolog – delikatnie, miotełką, a nie od razu wbijać szpadel i wyciągać na wierzch najgłębsze pokłady.”
Książkę momentami czyta się stosunkowo trudno, bo nierówno – właśnie ze względu na jej formę. Każda z autorek pisze w inny sposób – są fantazje opisane z nutą humoru i zupełnie poważne, wręcz pełne patosu. Od lapidarnych wypowiedzi składających się z kilku zdań, przez rozbudowane opisy, aż po dopracowaną biografię seksualną zawierającą wszystkie doświadczenia erotyczne na przestrzeni całego życia autorki. Określone prostymi słowami i pełne tekstów zaczerpniętych prosto z harlequinów. Od porywających, po strasznie męczące, od dzikich, zakazanych przygód, po romantyczne, pełne delikatności i słodyczy zbliżenia. Wysublimowane i ekscytujące, grafomańskie i trącące kiczem, a mimo to pełne wspólnych elementów i powtarzających się motywów.
Podobnie jest z nastawieniem do fantazjowania – znajdziemy tu postawy pełne akceptacji, a także zdradzające zaniepokojenie, budzące wstyd, niepewność, wątpliwości „czy na pewno wszystko ze mną w porządku?”. I w podobny sposób, jak opisane fantazje są powodem różnych reakcji autorek, tak samo wiele emocji budzą w czytelniku – raz jest to niesmak, raz pełne rozbawienia politowanie, czasem uniesienie brwi, a czasem palące rumieńce i energiczne kiwanie głową, bo „Tak, też kiedyś o tym myślałam!” albo „O, tego też chciałabym kiedyś spróbować!”.
Ta pozycja zawiera w sobie całą gamę odczuć i reakcji – i to od obydwu stron – nadawcy i odbiorcy komunikatu. I w dodatku jest bardzo atrakcyjna wizualnie ;)
Andrzej Depko, Sylwia Jędrzejewska, Chciałabym, chciała… O czym Polki marzą w łóżku, Warszawa: Wydawnictwo Wielka Litera, 2017, 278 s.
Książkę zrecenzowałam dzięki uprzejmości Wydawnictwa Wielka Litera.